Demez dala Talia?

Data

05 de jugn 2020

Galaria retrac

Grandeza scritura

riduci dimensione font aumenta la dimensione del font

Social

FacebookTwitterGoogle Bookmarks
Comentar de pruma
La Union di Scizeri se à lascia audì y udëi n merdi do Pasca de Mei, cun l'azion »Verrückt nach Süden«, n juech de paroles che fej tl prim mumënt pensé al'atrazion che l sud à, sce ntant uelel auzé ora che n uel spusté i cunfins juvier, de viers de sud. N curt, n à ulù mustré su che n ulëssa destaché Südtirol dala Talia. La mutivazion ie che »tl sud iel na mentalità fulestiera, che l ie dut autramënter, da coche n à nce pudù udëi ti trëi mënsc passei, cun la restrizions plu stersces, l majer cajin y la majera cumpëida de vitimes permez a d'autri Stac. La Talia ne ti fej nia bon a Südtirol, la Talia ie de dann per la jënt de Südtirol.« Ai 2 de juni iel nscila unì metù su sun 25 jëufs adejifs cun la scrita »Verrückt nach Süden«.
La ulentà de ulëi avëi plu auto­nomia, de ulëi avëi n Stat a pert o de ulëi jì de reviers sot al'Austria ie zeche che ie bele da do la Prima Viera incà tl sanch y tl cë de truep zitadins de Südtirol. Na minonga che va respeteda, coche l ie for da respeté la minonghes da fundamënt.
Rate mpo che n muessa tenì ite forma y fundamënt.
Mescedé ite na ghiranza istitu­ziunela tulan ca i morc de coronavirus ie da puech fundamënt, y falà tla forma. La Talia arà fat fai, ma la ie nce stata chëla plu tucheda dala malatia, y chi sà che cun si normes de restrizion tl prim ne ébela salvà truepa vites nce ti Stac ntëurvia.
Tl comunicat mandà ite dai Scizeri vëniel pona fat referimënt al referendum di trëi Chemuns ladins dla Provinzia de Belun tl ann 2007, ulache l fova unit ora te na maniera tlera la ulentà de unì de reviers pra Südtirol, do che na lege fascista dan ades cënt ani ova despartì i ladins. Tl comunicat vëniel dit, cun rejon, che l ie 13 ani che i ladins aspieta, y nscila ti vëniel metù a cuer ai trëi ambolc de Ampëz, Col y Fedom de se dé da fé, acioche l vënie metù a jì dut cant per fé respeté la ulentà di ladins.
Che a Roma ne ti iesi nia jic do a si ncëria istituziunela y costituziunela ie tler. Ma un n cont ie se damandé na rejon, n dërt preudù dala Costi­tuzion Taliana, tres n referendum defin democratich, zeche d'auter ie mescedé ite chësta ghiranza te n'azion de na grupa de zitadins, de se destaché dala Talia. Do mi ntënder muessen despartì la doi cosses. Ajache a fé nscila ti dàn na bela scusa, na bela viertla, de dé da ntënder che l referendum à la finalità sezesciunista, ntan che l à la sëula finalità de fé a na maniera che i ladins posse finalmënter inò vester sot a un n ciapel aministratif.
Ti lascion la rejon a uniun de dì la sia, ma te chësc cajo àl mancià la drëta forma, ajache n à mescedà adum cuntenuc desferënc, y l fun­damënt.  (de David Lardschneider)

Galaria retrac