Val Badia

media/k2/galleries/28959/thumbs/stodafuchsanmartin_giovanniconrater.jpg
27 de fauré 2025

Stödafüch San Martin: crëta plëna por Damiano y Alan

I Stödafüch da San Martin lîta la continuité: le comandant Damiano Moling y le vize Alan Trebo é gnüs confermá te sües inciaries al’unanimité. Giovanni Conrater é gnü nominé mëmber d’onur
Por i grups di stödafüch él tëmp de sentades generales, olache al vëgn en chësc iade lité danü i comités. Insciö ésera ince stada por i Stödafüch da San Martin, che s’á abiné en sabeda sëra ai 22 de forá. Dlungia i omi dla uniun, mëmbri d’onur y mëmbri fora de sorvisc, á le comandant Damiano Moling podü saludé les totes, l’Ombolt Giorgio Costabiei, le presidënt dl raiun Bassa Val de Puster Reinhard Kammerer, le presidënt dl raiun Bassa Val Badia Alex Zingerle, rapresentanzes de stödafüch ...
media/k2/galleries/28961/thumbs/Bildschirmfoto_2025-02-26_um_11.06.24.jpg
26 de fauré 2025

L’Urt Sann de Emanuel y Elias

Na mascin, ciorda y lana de biscia. Chësta é la rezeta che i studënc Emanuel Pescollderungg y Elias Mersa á adoré por cherié na coltöra naturala por urc y ciüfs de ciasa. N proiet de scora che mira ala sostenibilité ambientala, economica y ince soziala
Emanuel Pescollderungg da La Ila y Elias Mersa da Calfosch frecuentëia intrami la cuinta classa dla Scora profescionala dl’agricoltöra a Dieten­heim. Danter i compic te chësc ultim ann de stüde, i tocâra da lauré fora n proiet particolar. Insciö él nasciü le proiet »Gesunder Garten« (Urt Sann). Tla sostanza ái cherié na coltöra naturala, che vëgn arjignada – dit dër ala scëmpla – cun ciorda y lana de biscia. Ara dess sorví dan­tadöt por inculté te na manira ...
media/k2/galleries/28957/thumbs/IMG_1366.jpg
25 de fauré 2025

Mascins nöies por plü segurté y efiziënza tl socurs

Trëi mesi nüs por les organisaziuns de socurs y pröm aiüt te Mareo. La Crusc Blancia á lascé benedí n’ambulanza nöia, tratan che i Stödafüs d’Al Plan y l’Aiüt Alpin á sëgn a desposiziun n quad modern por i socursc te munt
Personalmënter ne me recordassi nia che al foss n iade gnü benedí trëi auti te n iade. Insciö ésera indere stada en domënia dan otedé a Al Plan, olache la Crusc Blancia, i Stödafüs y l’Aiüt Alpin á podü lascé benedí ite deboriada n auto porom, che sorvësc por so aiüt al proscim che ai desfira de por de, 365 dis al ann. Al fajô bëgn na certa impresciun da odëi volontars de dötes trëi les uniuns metüs sö un dlungia l’ater cun süa divisa. Y al dê ince n sentimënt de segurté da savëi che sce ara ...
media/k2/galleries/28925/thumbs/comie_teclapitscheider.jpg
23 de fauré 2025

Recordun la mognan Tecla da Ruac

Ai 24 de jená él gnü a mancé a St. Koloman/Stockerau la mognan Tecla Pitscheider da Ruac de Badia. Ara â 96 agn. Adora da jonina ára messü fistidié de fredesc y sorus, do la mort tomperia dla uma. Cun 24 agn é pié ia so tru de convënt
Sö Ruac a Badia viôl naota la familia dal cognom Fistil. Maria Sefl Fistil (1823–1896) â maridé dl 1858 Iojafat Pecei (1826 –1891) che ê rové da Calfosch jö Suracianins da San Ciascian; al lüch i dijôn »Chi de Tlara«. Sot l’imparadëssa Maria Teresa (1740–1780) êl gnü germanisé de nüsc cognoms. Fora de Pecëi él gnü Pitscheider. Un di mituns de Iojafat y Maria Fistill â inom Tone (1862–1933) y ê gnü patrun da Ruac; al laurâ le bindebó de lüch Ruac, al fajô pert dl cor de ...
media/k2/galleries/28924/thumbs/2025-02-08-wintoklong-aurela-coerta-farbe-URehmann_10.jpg
20 de fauré 2025

Suzes musical por i "Aurela Cörta"

Le grup musical badiot á arjunt n bel secundo post pro le festival musical dl’Euregio "Winto.klong 2025" y á descedé gran simpatia cun trëi cianties ladines
Le zënter cultural "Grand Hotel" a Toblach á ospité en sabeda ai 8 de forá la gran finala de "Winto.klong 2025", la cuinta ediziun dl festival musical, che s’oj a ciantauturies y ciantauturs dla Euregio – Südtirol, Tirol y Trentin. Bele pro la ediziun dl ann passé êl garaté na sodesfaziun ladina, cun le terzo post dl grup d’Al Plan "Lu&Me". En chësc ann él le grup badiot "Aurela Cörta" che ti l’á fata da rové sön podest. Pro le gran conzert de conclujiun á Matthias Pizzinini da San ...
media/k2/galleries/28909/thumbs/susyYvanessa_pablopalfrader.jpg
19 de fauré 2025

A Al Plan rabësc sëgn i "Zbergli de bosch"

L’ann passé de setëmber é piada ia a Al Plan na scolina te bosch, che porta l’inom di "Zbergli de bosch". De ci che ara se trata plü avisa y co che ara funzionëia, ti unse damané ales promoturies Vanessa Mutschlechner y Susy Mutschlechner, che á concretisé süa idea cun l’aiüt dl proiet PNRR "La Pli – n tesur da descurí"
Zacan n de che i me fajô na roda da Al Plan ite por bosch cuntra le fitness, sunsi rové pro na costruziun demorvëia. I me ponsâ: "Ocio, él mo gnü le pröm ’tiny house’ (mini ciasa) te Mareo?" Na picia ciasina sön rodes cun falzades de lëgn, de beles gran finestres, na stiga de lëgn da jí ite. Canche i sun jü pormez, odôi alaleria na liacia de lëgna arcunciada sö, de pici badis da fá la blëita y taís da slisoré söla nëi. Sön porta la scrita "Zbergli de bosch". Spo ái capí!
Insciö se tlama la pröma ...
media/k2/galleries/28908/thumbs/2A3A8549_freddy_planinschek.jpg
18 de fauré 2025

Turism Val Badia: I ghesć internazionai á la maioranza

Ince le 2024 é indô sté n ann turistich da record. Le turism é chersciü te vigni comun, olache an osservëia che al é "tres manco talian" y tres plü internazional
Passa 700 mile ghesć y daimpró da 3,4 miliuns de sojornanzes: chëstes é les zifres turistiches prinzipales tla Val Badia, che pó ince por le 2024 ciaré zoruch a n ann turistich da record. I un damané do les statistiches pro les döes cooperatives turistiches dla valada (dal 1. de jená al 31 de dezëmber), olache i ves portun indô n valgönes coriosités, comun por comun. La chersciüda dles sojornanzes é stada dl 2,26% a livel de valada: le plü a La Val cun n plus dl 7%, le manco a San Martin cun n ...
media/k2/galleries/28893/thumbs/PHOTO-2025-02-13-11-27-48.jpg
15 de fauré 2025

Mëda Maria y so bun cör por i viadus

Ciüries, sciarpes, cialzines y manëces. La buna man de mëda Maria Declara de Badia vëigon de n gröm de versc. Süa gran ligrëza é chëra da arjigné de pici scofuns por i viadus nasciüs massa adora tl ospedal da Balsan
N lomiscel de fi, n per de spëisc, n’aodla, fantasia, paziënza y na bona man: chësc é ci che mëda Maria Declara de Badia, adora por fá n per de scofuns. Ch’ara â na bona man, s’â bele sües maestres intenü, canche la picia Maria â fat de bi capolaurs cun fi te scora. Laota imparâ ciamó les mitans da fá cialza y da cují fora da sües maestres, tratan l’ora de "lavoro". Ti ultims agn la vëigon dër gonot ch’ara fej cialza: ciüries, sciarpes, cialzines, manëces. Mo süa gran pasciun é bëgn i ...
media/k2/galleries/28891/thumbs/PHOTO-2025-02-03-17-46-18.jpg
14 de fauré 2025

Na tecnologia che trasformëia y stramüda le monn

Impresciun personala de na imersciun tl monn dla inteliënza artifiziala. Na tecnologia cun n potenzial straordinar, y che ascogn rodunt porchël ince cotan de desfides
Aldedaincö áldon baian tres deplü de inteliënza artifiziala, na tecnologia olache sistems computerisá é bugn da desfiré ativités olache al ó ester normalmënter la inteliënza dla porsona. Chësta tecnologia é forsc deventada "de massa" canche al é jü online dl 2022 le Chat GPT. Ara se trata de n chat–bot che tol les informaziuns da na roa infinida de documënc tl internet, y é bun instës da cherié tesć y "comuniché" cun la porsona. Che al sides na rezeta da cujiné, n post por i social, na lëtra a ...
media/k2/galleries/28897/thumbs/trafich_jus_iacorigo.jpg
13 de fauré 2025

Ince l’Alta Badia cuntra "Brixen Dolomites"

Le raiun da Porsenú fej retlam cun l’inom Dolomites, scemia che al ne les á nia. Do la protesta di gherdënes, vëgnel le sostëgn da pert di badioc
Al é sté bindebó de sciosciüre, canche al é gnü fora che le raiun turistich da Porsenú â metü en pe na cooperaziun de marketing nöia cun deplü raiuns incëria, sot l’inom "Brixen Dolomites", olache an s’anüza dla gran popolarité y atrativité dl inom dles Dolomites, por n raiun che ne les á pordërt nia. La reaziun ladina é gnüda atira, cun na cherta firmada dai ombolc y dai operadus turistics de Gherdëna, che á protesté cuntra chësc "stöp dolomitich" ti edli. Sostëgn ái spo ciafé da pert ...
media/k2/galleries/28890/thumbs/sanmartin.jpg
13 de fauré 2025

De candidatöres, proiec y critiches

Les lîtes de Comun s’avijinëia y l’ombolt da San Martin Giorgio Costabiei se metará indô a desposiziun
Ombolt, ai 4 de ma él lîtes de Comun. Candidëise pa indô?
Eh, i candidëii indô a ombolt dl comun da San Martin, sön la lista Ciastel.

An alda dolarata püch sön d’atres candidates o candidac che podess se mëte a desposiziun. Esses pa ion sce al foss n concorënt o na concorënta?
...
media/k2/galleries/28810/thumbs/sozial_trudevita.jpg
09 de fauré 2025

Assistënza, informaziun y sensibilisaziun dla sozieté

N ann plëgn de iniziatives interessantes y informatives, mo ince cun tröp laur: na retrospetiva dl’ativité tl Raiun Sozial Val Badia
Le laur dl Comité de Raiun Val Badia, gremiun olache deplü istituziuns sciöche le Raiun Sozial Val Badia, l’Aziënda Sanitara da Bornech, i Comuns, la Scora, la Ciasa de Palsa, le Sorvisc ai Jogn, le AEB é rapresentades, é sté ince tl 2024 dër intensif. I bojëgns dla jënt é dër desvalis y an á porvé indô danü da realisé iniziatives che podess daidé sensibilisé y porté consëis y informaziuns.
Le laur da vigni de tl Raiun Sozial Val Badia é ince tl 2024 indô aumenté. Le sorvisc de assistënza a ...
media/k2/galleries/28854/thumbs/IMG_0519_2.jpg
08 de fauré 2025

Corvara ciafa n cantier nü por i lauranc de comun

Ai 31 de jená ti á le Consëi comunal da Corvara ciaré ai pröms stüdi y ala programaziun che ti aspeta por le cantier comunal nü
Tla sentada de Consëi comunal da Corvara, desfirada en vëndres ai 31 de jená tl salf dles manifestaziuns dla Ciasa de Comun, á i mëmbri aprové al’unanimité la proposta portada dant dal geometer Santer Hans­Peter dl Ofize provinzial Frabiches Ost.

La frabica gnará en pert partida cun la Provinzia, ciodiche chësta portará adöm cantier comunal y sistemaziun dl Sorvisc strades Val de Puster.


Deplü ciafëise da lí tla ediziun nöia, de vëndres ai 7 de forá!

media/k2/galleries/28809/thumbs/sig4.jpg
08 de fauré 2025

Dala deponia dl refodam tl Museum Ladin

Janbatista Rinna, nasciü a San Ciascian l’ann 1764, ê a sü tëmps na gran personalité tl’aministraziun dla Monarchia asburgica, tan che al á ciafé dal imparadú Francësch I d’Austria le titul da nobl. Le sigil dl diplom é gnü ciafé dan da 20 agn te na deponia dal refodam a Viena y á spo ciafé le tru cina tl Museum Ladin, olache al é gnü restauré
Chi che röia a San Ciascian tla Ciasa dles Uniuns y pësta ite y sö por i lintrins dles stighes che porta sö alt tl gran salf dles manifestaziuns, pó amiré iló söl mür n depënt de Lois Irsara che rapresentëia le portrait de n ël cun sotia la scrita: Janbatista Rinna (1764–1846), Governadú dla Dalmazia, Aconsiadú dl Imparadú, Ciavalier de Rü Sciaré. Tl pröm momënt, pól ester, ne se fej tröc nia adinfora y ma püc sá olá mëte chësc inom y cun ci personalité le assozié. Por la comunité da San ...
media/k2/galleries/28853/thumbs/IMG_6394.jpg
07 de fauré 2025

La »Ciasa de Ujöp da Oies« é en festa

Deboriada cun la comunité él gnü festejé por dui dis a Oies le iubileum dopl de 150 agn, l’Ann Sant y la nominaziun sciöche »Dlijia Iubilara«. Le punt culminant é gnü arjunt ai 29 de jená, cun la santa mëssa zelebrada dal Vësco Ivo Muser
Danter dui dis, dal 28 al 29 de jená, s’á desfiré iniann tla dlijia da Oies la festa tradizionala dl Sant Ujöp Freinademetz. Particolara éra stada en chësc ann, arjunjon la presënza de bëgn 400 porsones (200 deplü co i atri agn), rovades adalerch por tó pert ala santa mëssa conzelebrada dal vësco Ivo Muser.

Deplü é stades les motivaziuns che á porté adöm n gran numer de fedei cun plü co 30 figöres signifi­ catives dl monn dla dlijia y che sënt n lian plü sterch cun le ...
media/k2/galleries/28808/thumbs/rina.jpg
07 de fauré 2025

Rina chir candidates y candidac

La jënt da Rina é gnüda inviada da fá propostes por che che an odess ion te Comun i proscims cin’ agn. L’interes é sté megher
Cun les lîtes di 4 de ma se mudarál impó cotan tl comun de Mareo: deache an á despassé ia chisc agn i 3.000 abitanc, rovarál te Consëi 18 porsones impede 15 y ince te Junta sarál n assessur implü, tan co 5 plü l’ombolt. An s’armöi porchël ti paisc por chirí candidac da mëte sön lista, y sambëgn ince candidates, ajache les ëres mëss fá fora almanco n terzo. Dan da 5 agn, da d’altonn dl 2020, ân albü bindebó de dificoltés a Rina, olache al ê gnü presenté na lista cun ma trëi candidac. Propi ...
media/k2/galleries/28813/thumbs/CC_Corvara_in_Badia.jpg
06 de fauré 2025

Stritoz a Corvara se röia cun na cortelada

Momënc de trica en sabeda de nöt a Corvara, olache n ël ti á ficé le cortel a n colegh de laur. Al é gnü saré ia
Tla fin dl’edema passada, tla nöt dala sabeda ala domënia incër les 3 da doman, é i Carabiniers da Corvara gnüs cherdá pro n’abitaziun privata dl paisc, olache al ê rot fora n stritoz danter dui colegs de laur. N stritoz che ne s’á baldi nia archité pro les parores; un di dui á tlafinada tut ca n cortel y ti l’á ficé al ater. Canche i Carabiniers é rová söl post, êl ince bele gnü alarmé i socoridus por socodí l’ël de 59 agn, che â n tái ala punza, por fortüna nia dër pesoch. Al é gnü condüt te ...
media/k2/galleries/28806/thumbs/PSF_GG3_199.jpg
05 de fauré 2025

Na pizza "mondiala" y ince n pü’ ladina

Le pizzaiolo Elia Postica, che laora tla pizzeria de Simon Fistill da La Ila dlungia Modena, á arjunt le secundo post pro le campionat mondial de pizza
I ne sá nia sce i ves recordëis de Simon Fistill da La Ila, che manajëia bele da plü agn incá la pizzeria "Piccadilly", a Casinalbo dlungia Modena. I un scrit de ël de merz dl 2020, canche al ê pormó sbroché fora le Covid. L’Emilia Romagna ê danter les regiuns plü atocades y Simon ê pro les porsones che á atira mostré solidarieté. Vigni de ti scincâl incër 30 pizzes a doturs y personal sanitar dl ospedal de Baggiovara, che ê bindebó sot a presciun. Sëgn, cin’ agn dedô, baiunse indô de sües ...
media/k2/galleries/28797/thumbs/3000-1996-max.jpg
02 de fauré 2025

NOS LADINS – La scomenciadia dla CT vá inant ince tl 2025

Inant vá i apuntamënc dla scomenciadia »Nos Ladins« preodüs ince por l’ann 2025. Cina sëgn ái ciafé aprovaziun dai turisć, interessá a cuché ite tla vita ladina y sües tradiziuns
Cun le 2025 complësc la scomen­ciadia »Nos Ladins«, metüda a jí dala Cooperativa Turisitca Alta Badia (CTAB), bele le cuint ann d’eté. Nasciüda é l’idea tl 2020, plü avisa tl tëmp dla pandemia, canche al gnô damané mudaziuns por le sté adöm y alternatives d’incuntada. Dailó s’á la CTAB ponsé fora le nojel de »Nos Ladins«, cun le travert de pité al scior la poscibilité da vir la ladinité te so pice y da rové plü pormez ala jënt dl post.

»Le scior mostra interes por la ...
media/k2/galleries/28751/thumbs/WhatsApp_Image_2025-01-22_at_18.48.02_1.jpg
02 de fauré 2025

Vijita "turistica" dal’Uganda

Na delegaziun dal’Uganda é rovada en chësc de a Al Plan por se informé dala Cooperativa Turistica sön n turism sostenibl y che tol ite ince la jënt dl post. N barat interessant por intrames les perts
Ciodí vëgn mo na delegaziun dal’Uganda a Al Plan a s’informé sön le turism? Ci liëia mo le turism amez les savanes, i gragn predaturs y le bosch fluvial, cun les Dolomites olache an vá cun la roda, a crëp y cui schi? Chëstes é döes domandes che i m’á fat danter me, canche la Cooperativa Turistica m’â informé de chësta incuntada informala, che é spo gnüda a s’al dé en mercui ai 22 de jená. La resposta stá te n conzet che vel o che messass valëi sura döt le monn: n turism sostenibl, che tol ite y ...