La Usc di Ladins

Dan da ani univa la marcia cunesciuda de Luis Trenker metuda a jì de setëmber, ma pona òven cris ora l prim fin dl’ena de lugio per ne ti fé nia cuncurënza a d’autra marces, che fova te chëla sajon y nscila iela nce chëst ann inò unida a s’l dé nstadì. 

Ntant se àl mudà scialdi tl mond dla marces, mé per dì te Südtirol, ne n iel plu degun’autres, chëla de Gherdëina ie resteda la sëula. La tradizion de fé pea pra na marcia ie jita dojù y trueps ne n’à nia plu ulù se tò su l lëur de les mëter a jì. 

Tenì su la tradizion 
Nia nsci te Gherdëina, tlo iel la Lia di Ciambonfs, na lia che lëura a fin de bën, che tën auta chësta tradizion. Do che n ne ova nia plu pudù adurvé l inuem dl atëur y regist de Gherdëina, Luis Trenker, mort tl 1990 y cunesciù lonc y lerch ora per l mond, òven mudà l inuem dla manifestazion te »marcia dla Dolomites«. Davia che chësc inuem ne dajova danz no da ntënder avisa ulache la marcia univa perdrët metuda a jì, se àn pensà de l mudé te »marcia de Gherdëina«. Dessegur na dezijion drëta y tucheda, nes conta l presidënt nuef dla Lia di Ciambonfs, Oswin Senoner. 

La lia lëura inant 
Do la mort dl presidënt da dant, Reinhold Bernardi, criva l cunsëi n presidënt nuef. Cun na esperiënza sun la sciables de ades 40 ani te chësta lia, fova Oswin dessegur la persona adateda. »Sambën ne n’iel nia saurì a fé l sëurastant, ma deberieda cun dut l cunsëi sons dessegur boni de jì inant cun na bela atività,« nsci Senoner. Ora dla marcia jons śën d’instà trëi iedesc a fé na bela raida a spaz cun persones cun handicap. D’autonn metons a jì nosta reunion generela y l batadù y da San Miculau jons a crì la persones cun handicap y se purvon nsci de ti fé na pitla legrëza. 

Plu cumëmbri 
»Al mumënt à la lia plu o manco n 80 cumëmbri, ma l fossa drët bel sce nen abinessan mo n valguni leprò«, nes conta l presidënt, che lecorda che la se trata de na lia cun si sënta te Sëlva y che fej mé atività a fin de bën. »L ie for bel sce n ie de n valguni, coche pra chësta marcia, ulache feter 30 ulenteres à judà dut ntëur acioche la manifestazion garate. La à drët butà, passa 200 persones che ie unides caprò, cun grupes da Trënt, Udin, dal’Austria y monce n valgun tudësc, y sambën nce de tei de Gherdëina, à pudù crì ora danter doi raides da fé: una de 5 chilometri y una de 10 chilometri.« Senoner tol nce l’ucajion per rengrazië l ambolt Roland Demetz che ie nce unì ala premiazion dla marcia y duta l’aministrazion de chemun che à metù a despusizion la plaza, la cësadafuech, i servijes y dut cie che fova de bujën per pudëi ti pité ai apasciunei y simpatisanc dla marcia de Gherdëina na bona marënda. 

Simon P. Moroder